ضدعفونی کننده دست یک مایع، ژل یا کف است که عموماً برای کاهش عوامل بیماریزا بر روی دستها استفاده میشود. در بیشتر مواقع، شستن دست با آب و صابون معمولاً ترجیح داده میشود. ژل ضدعفونی کننده دست در از بین بردن انواع خاصی از میکروبها مانند نورو ویروس و کلستریدیوم دیفیسیل مؤثرتر است و برخلاف آب و صابون نمیتواند مواد شیمیایی مضر را از بین ببرد؛ چرا که ممکن است افراد قبل از اینکه ژل به طور کامل خشک شود آن را پاک کنند، و با اینکه برخی از ژلهای ضدعفونی کننده دارای تاثیر کمتری هستند زیرا غلظت الکل آنها بسیار کم است.
در اکثر محیطهای بهداشتی، استفاده از ژلهای ضدعفونی کننده دست حاوی الکل به دلیل ماندگاری و اثربخشی بیشتر در از بین بردن باکتری نسبت به شستن دست با آب و صابون ترجیح داده میشود. برای از بین بردن قارچهای باکتریایی کلستریدیوم دیفیسیل، انگلهایی مانند کریپتوزپوریدیوم و برخی ویروسها شستن دست با آب و صابون نسبت به ضدعفونی کننده دست (بسته به غلظت الکل) در اولویت است (ژلهای حاوی الکل ۹۵٪ به نظر در از بین بردن بیشتر ویروسها مؤثر هستند).
مواد شیمیایی تشکیل دهنده ژلهای حاوی الکل به طور معمول عبارتند از ایزوپروپیل الکل، اتانول (اتیل الکل) یا n-پروپانول که انواع حاوی ۶۰٪ تا ۹۵٪ الکل موثرترین هستند. توجه داشته باشد که این نوع ژلها قابل اشتعال هستند. ژل ضدعفونی کننده دست حاوی الکل طیف وسیعی از میکروارگانیسمها، اما نه قارچها، را از بین میبرد. برای جلوگیری از خشک شدن پوست، از موادی مانند گلیسیرین در این ژلها استفاده میشود. ژلهای غیرالکلی به طور معمول حاوی بنزالکونیم کلرید یا تریکلوسان، اما نسبت به الکلدارها مؤثرتر هستند.
بیشتر ژلهای ضدعفونی کننده دست حاوی ۶۰ تا ۸۰ درصد الکل هستند. علاوه بر الکل، ضدعفونی کنندههای دست متشکل از مشتقات کاتیون آمونیوم نوع چهارم و کلرهگزیدین، مواد شیمیایی ضدمیکروبی مانند هیدروژن پراکسید برای از بین بردن قارچهای باکتریایی موجود در مواد تشکیل دهنده، نرم کنندهها و غلظت دهندهها برای کاهش خشکی و سوزش پوست، مقدار کمی آب استریل یا مقطر، و گاهی عوامل کفزا، رنگزا یا مواد معطر.
همانطور که در بالا اشاره شد، برای تولید ژلهای ضدعفونی کننده نیاز به یک ماده یا عامل غلظت دهنده است که بتواند الکل و آب را به ژل تبدیل کند؛ این محصول یک ماده پودری به نام کربومر است. کربومر در اب، الکل و گلیسیرین محلول است و به راحتی ژلی شفاف ایجاد میکند.
استفاده از کربومر باعث اسیدی شدن ph محصول میشود که برای رفع این مشکل باید از ماده ای در این ترکیب استفاده شود که موجب خنثی کردن محیط اسیدی شود. به این منظور، اغلب از تری اتانول آمین و دیاتانول آمین استفاده میشود.
ژلهای ضدعفونی کننده حاوی الکل به طور گسترده در محیط بیمارستان به عنوان جایگزین صابونهای ضدعفونی کننده مورد استفاده قرار میگیرند. این ژلها در بیمارستان دارای دو کاربرد هستند: ضدعفونی کردن دست به منظور رعایت بهداشت و ضدعفونی کردن دست هنگام جراحی. ژلهای ضدعفونی کننده حاوی الکل در مقایسه با صابونهای ضدعفونی کننده دارای خواص میکروبیولوژیکی مؤثرتری هستند. همان مواد تشکیل دهنده ژلهای ضدعفونی کننده معمولی در ژلهای ضدعفونی کننده بیمارستانی نیز مورد استفاده قرار میگیرد؛ الکل هایی از قبیل اتانول و ایزوپروپانول که گاهی با کاتیونهای آمونیوم نوع چهارم (به اختصار quats گفته میشود) مانند کلرید بنزالکونیوم ترکیب میشوند. اگرچه آلرژی به ژلهای ضدعفونی کننده حاوی الکل بسیار نادر است، انواع معطر و حاوی مواد شیمیایی نگهدارنده و کواتهای موجود در آنها میتواند باعث ایجاد آلرژی تماسی شود. این مواد دیگر مانند الکل تبخیر نمیشوند و تا زمانی که با صابون و آب شسته نشوند، باقی میمانند.
به راحتی میتوانید با استفاده از تنها چند ماده ساده ژل ضدعفونی کننده دست را خودتان درست کنید: ایزوپروپیل الکل یا الکل معمولی (حجم الکل ۹۹ درصد)، ژل آلوئه ورا، یک روغن ضروری مانند روغن درخت چای یا روغن اسطوخودوس یا آب لیمو.
توجه داشته باشد که برای درست کردن یک ژل ضدعفونی کننده دست با اثربخشی بالا باید نسبت الکل به آلوئه ورا ۲ به ۱ باشد، زیرا این حداقل مقدار لازم برای از بین بردن بیشتر میکروبها است. و در آخر، تمام این مواد را کاملاً با هم ترکیب کنید.
نکاتی که باید هنگام استفاده از ضدعفونی کننده دست رعایت کنید:
۱. باید ژل ضدعفونی کننده دست را بر روی پوست خود ماساژ دهید تا خشک شود.
۲. اگر دستان شما چرب یا کثیف است، ابتدا باید با آب و صابون بشویید.
۳. ژل ضدعفونی کننده را بر روی کف یک دست قرار دهید.
۴. دستان خود را کاملاً بهم بمالید. دقت کنید که حتماً تمام سطح دستان و تمام انگشتان را پوشش دهد.
۵. ۳۰ تا ۶۰ ثانیه یا تا زمانی که دستان شما خشک شود، به ماساژ دستان و انگشتان خود ادامه دهید. برای اینکه بیشتر میکروبها از بین بروند، عمل ضدعفونی کردن دست باید حداقل ۶۰ ثانیه و گاهی بیشتر به طول بیانجامد.
سایت فروش مواد شیمیایی ۳۰O۲ یک سایت در جهت فروش مواد شیمیایی در اصفهان از جمله فروش انواع اسیدهای شیمیایی قوی و ضعیف به صورت اینترنتی، تحت برندهای مطرحی همچون مرک، سیگما آلدریچ و ... موجب تسهیل در امر خرید مواد شیمیایی مختلف میشود. فروش ژل ضدعفونی کننده دست نیز به عنوان یکی از مواد شیمیایی پرفروش در این سایت انجام میشود. جهت خرید این مواد شیمیایی به قسمت فروشگاه سایت مراجعه کرده و یا بر روی خرید ژل ضدعفونی کننده دست کلیک کنید.