کود و مواد شیمیایی

کود به ماده ای با منشا طبیعی یا مصنوعی (به غیر از مواد آهکی) برای فراهم کردن یک یا چند ماده مغذی برای خاک و یا گیاهان گفته میشود. بسیاری از منابع کود به دو صورت طبیعی و صنعتی در دسترس قرار دارند. کودها به چندین روش طبقه بندی میشوند. یکی از شیوه های دسته بندی کود بر طبق این است که آیا حاوی یک ماده مغذی واحد مانند پتاسیم، نیتروژن یا فسفر (K، P یا N) است که در این صورت به عنوان "کود ساده" طبقه بندی میشوند. کودهایی که حاوی چند ماده مغذی مانند نیتروژن و فسفر هستند "کودهای ترکیبی" نام دارند. کودهای شیمیایی نیز بعضاً به عنوان کود غیرآلی یا غیرارگانیک در مقابل کودهای آلی یا ارگانیک طبقه بندی میشوند. کودهای معدنی به جز اوره مواد حاوی کربن را دربر نمیگیرند. منشاء کودهای آلی معمولاً گیاهان یا حیوانات هستند. کودهای غیرآلی یا غیرارگانیک بعضا کودهای مصنوعی نامیده می شوند زیرا هنگام تولید آنها از روشهای مختلف شیمیایی استفاده میشود.


انواع کود

کودهای مغذی ساده (تک عنصری) کود تک عنصری اصلی بر پایه نیتروژن، آمونیاک یا محلولهای آن است. نیترات آمونیوم (NH۴NO۳) نیز بسیار مورد استفاده قرار میگیرد. اوره یکی دیگر از منابع متداول نیتروژن است و این مزیت را دارد که بر خلاف آمونیاک و نیترات آمونیوم جامد و غیرانفجاری است. درصد کمی از بازار کودهای برپایه نیتروژن توسط کلسیم آمونیوم نیترات تامین میشود. کودهای ساده اصلی حاوی فسفات، سوپر فسفاتها هستند. سوپر فسفات ساده (SSP) شامل ۱۴ الی ۱۸ درصد پنتواکسید فسفر (P۲O۵) به شکل مونوکلسیم فسفات (Ca (H۲PO۴) ۲) و همچنین فسفوگیپسوم (CaSO۴ • ۲H۲O) است. سوپر فسفات سه گانه (TSP) به طور معمول شامل ۴۴ الی ۴۸ درصد پنتوکسید فسفر و فاقد سنگ گچ یا سولفات کلسیم متبلور است. بیش از ۹۰ درصد از کودهای سوپرفسفات معمولی محلول در آب هستند. اصلی ترین کود ساده و تک عنصری برپایه پتاسیم، موریات (ملح اسید هیدروکلریک به ویژه کلرید پتاسیم) پتاس است. موریات پتاش حاوی ۹۵ الی ۹۹ درصد کلرید پتاسیم و معمولاً به عنوان کود ۰-۰-۶۰ یا ۰-۰-۶۲ در دسترس است.


کودهای ترکیبی (حاوی چند عنصر یا ماده مغذی) این نوع کود، کودهای رایج و متداولی هستند و از دو یا چند ماده مغذی یا عنصر تشکیل شده اند. کودهای حاوی دو عنصر یا کودهای دو جزئی (نیتروژن و فسفر، نیتروژن و پتاسیم، فسفر و پتاسیم): کودهای اصلی حاوی دو عنصر یا کودهای دو جزئی نیتروژن و فسفر مورد نیاز گیاهان را فراهم میکنند که کودهای NP نامیده میشوند. کودهای اصلی NP عبارتند از مونوآمونیوم فسفات (MAP) و دی‌آمنیوم فسفات (DAP). حدود ۸۵ درصد از کودهای مونوآمونیوم فسفات و دی‌آمنیوم فسفات محلول در آب هستند. کودهای NPK (نیتروژن، فسفر، پتاسیم) کودهای NPK کودهایی حاوی سه جزء نیتروژن، فسفر و پتاسیم هستند.


مواد شیمیایی موجود در کود چیست؟

ریز مغذی ها:
ریز مغذی های اصلی، مولیبدن، روی، بور و مس هستند. این عناصر به عنوان نمکهای محلول در آب تهیه می شوند. آهن باعث ایجاد مشکلات خاصی میشود زیرا به ترکیبات نامحلول (غیرقابل دسترس در محیط زیست) در pH متوسط و فسفات موجود در خاک تبدیل میشود. به همین دلیل، آهن اغلب به عنوان یک ترکیب کی‌لیت مانند مشتق اتیلن دی آمین تترا استیک اسید (EDTA) استفاده میشود. نیاز به ریزمغذی ها به گیاه و محیط بستگی دارد. به عنوان مثال، چغندرقند به بور و حبوبات به کبالت نیاز دارند، در حالی که شرایط محیطی مانند گرما یا خشکسالی باعث کاهش بور برای گیاهان میشود. بیشتر کودهای شیمیایی با واکنش یک اسید با قلیا تهیه می شوند. کودهای بسته بندی شده اغلب حاوی سه ریز مغذی ازت (نیتروژن)، فسفر و پتاسیم هستند. نیترات آمونیوم منبع خوبی از ازت و آمونیوم برای گیاهان و همچنین یک ماده مهم در تولید کودهای با کیفیت بالا و مؤثر است.


کودهای شیمیایی بر اساس نوع و شکل مواد مغذی موجود در آنها دسته بندی می شوند: (الف) کودهای ازت (N)، (ب) کودهای فسفات، (ج) کودهای پتاسیم.
۱. کودهای ازت یا حاوی نیتروژن:
الف)
کودهای نیترات حاوی نیتروژن به شکل نیترات، عمدتا قابل استفاده برای اکثر گیاهان، به راحتی در آب محلول و به سرعت در دسترس گیاهان هستند. در محیطهای مرطوب و اشباع از آب، این مواد شسته یا به گاز تبدیل میشوند و در دسترس گیاهان قرار می گیرند. از کودهای نیترات سدیم (حاوی ۱۶ درصد نیتروژن)، نیترات کلسیم (حاوی ۱۵.۵۰ درصد نیتروزن) و نیترات پتاسیم (حاوی ۱۳ درصد نیتروژن) در سراسر جهان استفاده میشود.
ب)
کودهای دارای آمونیاک حاوی نیتروژن به شکل آمونیاکی و نیز نسبت به شستشو کاملاً مقاوم هستند. از این رو، در محیط های حاوی آب نیز استفاده میشوند. گرچه این نوع کودها به راحتی در آب حل میشوند، به اندازه کودهای نیترات به سرعت در دسترس گیاهان قرار نمگیرند. برای تبدیل آمونیاک به نیترات مدت زمان بیشتری لازم است، بنابراین، این نوع کود مناسب محصولاتی با رشد آهسته و طولانی مدت است. سولفات آمونیوم (حاوی ۲۰ نیتروژن)، کلرید آمونیوم (حاوی ۲۴ الی ۲۶ درصد نیتروژن)، دی آمونیوم فسفات (حاوی ۱۸ درصد نیتروژن) به طور گسترده در کشورهایی مانند هند مورد استفاده قرار می گیرند.
ج)
کودهای نیترات-آمونیاک مانند نیترات آمونیوم (حاوی ۳۳ درصد نیتروژن) و نیترات آمونیوم کلسیم (حاوی ۲۶ درصد نیتروژن) حاوی نیتروژن به هر دو شکل آمونیاک و نیترات هستند.
د)
کودهای آمید به راحتی در آب محلول هستند و به راحتی توسط میکروارگانیسم های موجود در خاک تجزیه میشوند. این کودها به منظور قابل دسترس بودن برای گیاهان به شکل آمونیاکی و سپس نیترات تبدیل میشوند. اوره ارزان قیمت ترین کود نیتروژن است. در خاک، اوره توسط آنزیم اوریاز (آنزیمی که در کاتالیزکردن اوره و غیره به کار می رود) موجود در خاک توسط میکروارگانیسم های خاک تجزیه می شود. این نوع کود در برابر شستشو مقاوم است.

۲. کودهای فسفات:
علاوه بر نیتروژن، فسفر نیز نایاب ترین عنصر یا ماده مغذی اصلی در خاک است:
الف)
کودهای فسفاتی محلول در آب ماندد سوپرفسفات ساده (حاوی ۱۶الی ۱۸ درصد فسفات)، سوپرفسفات دوگانه (حاوی ۳۲درصد فسفات) و سوپرفسفات سه گانه (حاوی ۴۲درصد فسفات) حاوی فسفات به شکل بسیار محلول در آب (H۲PO۴) هستند و از این رو، به آسانی در دسترس گیاهان قرار میگیرند.
ب)
کودهای فسفاتی محلول در اسید سیتریک که به راحتی در آب اسیدی یا اسیدهای ضعیف محلول و حاوی فسفر در شکل اسید فسفریک (H۳PO۴) هستند. سرباره اصلی (حاوی ۱۸ درصد فسفات) محصول فرآورده های آهن و فولاد و دی کلسیم فسفات نیز سرشار از فسفر است.
ج)
کودهای فسفاتی مانند فسفریت (حاوی ۲۰ الی ۴۰ درصد پنتوکسید فسفر) و پودر استخوان کاملاً در آب نامحلول و دارای انحلال اندک در اسیدهای ضعیف مانند اسید سیتریک هستند.

۳. کودهای پتاسیم:
اصلی ترین کودهای پتاسیم تجاری سولفات پتاسیم (حاوی ۵۰ درصد K۲۰) و موریات پتاس (حاوی ۶۰ درصد K۲O) هستند. NPK کودهای ترکیبی هستند که برای تأمین هر سه ماده اصلی مغذی تهیه شده اند. تولید کودهای شیمیایی با مصرف مقادیر زیادی انرژی به عنوان مثال، برای تولید ۱ کیلوگرم کود نیتروژنی، کود فسفات و کود پتاسیم ۸۰ MJ، ۱۲ MJ و ۸ MJ همراه است.
کودهای شیمیایی یا غیرارگانیک محصولات تولیدی مصنوعی حاوی ۱۳ ماده مغذی اصلی مورد نیاز برای رشد گیاهان سالم هستند. کودهای شیمیایی تجاری با قیمتی ارزان و تاثیرگذاری سریع در اشکال مختلف از جمله کودهای شیمیایی جامد دانه ریز، مایع، حبه و سایر اشکال با سرعت انتشار آهسته، قرص و پودرهای محلول در آب در دسترس هستند. آنها معمولاً حاوی سه ریزمغذی اصلی ازت، فسفر و پتاسیم هستند. کودهای شیمیایی تجاری دیگر حاوی مواد مغذی و ریزمغذی های ثانویه نیز در دسترس هستند.

نیتروژن:
نیتروژن (N) جزء کودهای شیمیایی تجاری حاوی نیتروژن است. نیتروژن جزء ساختاری پروتئین ها، DNA و آنزیم ها است که برای رشد و نمو سالم گیاهان ضروری است. برای تولید اکثر کودهای شیمیایی ازت (نیتروژن)، ابتدا آمونیاک بدون آب (آنیدروز) با واکنش N۲ و H۲ با استفاده از فناوری Haber-Bosch بصورت مصنوعی تولید میشوند که این فرایند به گرما و فشار شدید نیاز دارد. از دیگر منابع نیتروژن موجود در کود شیمیایی میتوان به دی آمونیاک فسفات، نیترات آمونیاک، سولفات آمونیاک، کلسیم سیانید، نیترات کلسیم و نیترات سدیم اشاره کرد.
فسفات:
فسفات (P) موجود در کودهای شیمیایی تجاری حاوی فسفات، یک ترکیب حاوی فسفر و شکل بی آب اسید فسفریک هستند. مقادیر زیادی فسفر در خاک مورد نیاز است زیرا این عنصر مانند نیتروژن یک جزء ساختاری DNA بشمار میرود و همچنین در ذخیره انرژی و تبدیل آن نقش دارد. کودهای شیمیایی با غلظت بالای فسفات در گیاهان جوان برای کمک به رشد و تقویت ساقه ها و ریشه استفاده می شوند. به علاوه، تولید کنندگان میوه و سبزیجات از کودهای حاوی فسفر برای افزایش بازده استفاده میکنند.
پتاس:

پتاس (K) کودهای شیمیایی تجاری حاوی پتاسیم برای بسیاری از واکنشهای شیمیایی در گیاهان مورد نیاز است. منابع مصنوعی پتاسیم موجود در کود شیمیایی شامل کلرید پتاسیم و سولفات پتاسیم که به ترتیب به عنوان muiate و سولفات پتاس نیز شناخته میشود و همچنین نیترات پتاسیم و سولفات پتاسیم منیزیم است. همانند فسفر، کودهای حاوی پتاسیم باعث رشد و تقویت ساقه و ریشه در گیاهان در حال رشد و همچنین افزایش تولید گل و درنتیجه بازده میوه و سبزیجات میشود.

کودهای شیمیایی ثانویه و ریزمغذی ها

اگرچه بسیاری از کودهای شیمیایی در درجه اول حاوی سه ریزمغذی هستند، اشکال تولید شده از عناصر ریزمغذی و مواد ثانویه نیز به صورت تجاری در دسترس هستند. مواد مغذی ثانویه، گوگرد، منیزیم و کلسیم برای رشد سالم گیاهان از اهمیت کمتری برخوردار هستند و در مقایسه با مواد مغذی اصلی کمتر مورد نیاز هستند. به عنوان مثال، گوگرد یک عنصر ساختاری اصلی در پروتئینها است، منیزیم یک جزء مهم از کلروفیل را تشکیل می دهد و کلسیم باعث افزایش نفوذپذیری غشاهای سلولی می شود. این مواد شیمایی ثانویه در انواع کود شیمیایی مانند نیترات کلسیم، اکسید منیزیم و سولفات آمونیوم یافت می شوند. ریزمغذی های اصلی مانند آهن، منگنز، مس، روی و بور را می توان در کودهای شیمیایی مشتق شده مصنوعی از جمله کی لیت آهن، سولفات منگنز، کی لیت مس، سولفات روی و سدیم بورات یافت.

فروش انواع مواد شیمیایی موجود در کود

سایت فروش مواد شیمیایی ۳۰O۲ یک سایت در جهت فروش مواد شیمیایی در اصفهان از جمله فروش انواع اسیدهای شیمیایی قوی و ضعیف به صورت اینترنتی، تحت برندهای مطرحی همچون مرک، سیگما آلدریچ و ... موجب تسهیل در امر خرید مواد شیمیایی مختلف میشود. فروش انواع مواد شیمیایی موجود در کود نیز به عنوان یکی از مواد شیمیایی پرفروش در این سایت انجام میشود. جهت خرید این مواد شیمیایی به قسمت فروشگاه سایت مراجعه کرده و یا بر روی خرید انواع مواد شیمیایی موجود در کود کلیک کنید.

محصولات مشابه

نانولوله های کربنی چند دیواره

Multiwall Carbon Nanotubes, Multi-Walled Carbon Nanotubes
نانوتیوب های کربنی چند دیواره
آزمایشگاهی
MWCNTs
C
Product Nu:
CAS number: 308068-56-6
Molocular Weight:

نانو گرافن

Nano Graphene Powder
پودر نانو گرافن، نانوگرافن، گرافن، پودر گرافن
آزمایشگاهی
Nano Graphene
C
Product Nu:
CAS number: 7782-42-5
Molocular Weight: 12.01

نانولوله های کربنی تک دیواره

Single-Walled Carbon Nanotubes
نانوتیوب های کربنی تک دیواره
آزمایشگاهی
SWCNTs
C
Product Nu:
CAS number: 308068-56-6
Molocular Weight:

نانوذرات کاربید بور

Boron Carbide Nanoparticles, Boron Carbide Nanopowder, B۴C Nanopowder, Nano B۴C
نانو پودر کاربید بور، نانوذرات بور کارباید، نانو پودر بور کارباید
آزمایشگاهی
B4C nanoparticles
B4C
Product Nu:
CAS number: 12069-32-8
Molocular Weight: 55.25

نانو گرافن اکساید

Nano Graphene Oxide Powder, GO nanopowder
نانو گرافن اکسید، پودر نانو گرافن اکساید، پودر نانوگرافن اکسید، گرافن اکساید
آزمایشگاهی
Nano Graphene Oxide
Product Nu:
CAS number: 1034343-98-0
Molocular Weight:

نانوذرات اکسید سیلیسیم

Silicon Dioxide Nanoparticles, Silica Nanoparticles
نانوذرات دی اکسید سیلیسیم، نانو سیلیکا، نانوذرات سیلیکا، نانو پودر سیلیکا، نانو پودر اکسید سیلیسیم
آزمایشگاهی
SiO2 Nanoparticles
SiO2
Product Nu:
CAS number: 7631-86-9
Molocular Weight: 60.08

نانوذرات کاربید تنگستن

Tungsten Carbide Nanopowder, Tungsten Carbide Nanoparticles, WC Nanopowder, Nano WC
نانو پودر کاربید تنگستن، نانوذرات تنگستن کارباید، نانو پودر تنگستن کارباید
آزمایشگاهی
WC nanoparticles
WC
Product Nu:
CAS number: 12070-12-1
Molocular Weight: 195.86

نانوذرات اکسید تیتانیوم

Titanium dioxide nanoparticles, Nano TiO۲, TiO۲ nanopowder, Titanium dioxide nanopowder
نانو پودر دی اکسید تیتانیوم، نانو ذرات تیتانیوم دی اکسید، آناتاز، روتایل
آزمایشگاهی
TiO2 Nanoparticles
TiO2
Product Nu:
CAS number: 13463-67-7
Molocular Weight: 79.866

مقالات تخصصی مواد شیمیایی