اکسید آلومینیوم یا آلومینا (AL۲O۳) یکی از مواد سرامیکی مهم و پرکاربرد در زمینه‌های مختلف و یک اکسید آمفوتر یا دوخصلتی است. نام های تجاری متنوع اکسید آلومینیوم حاکی از گستره وسیع استفاده از این ماده در صنایع مختلف است. کوراندوم عمده ترین و پایدارترین شکل کریستالی آلومینا است که در طبیعت یافت میشود. یاقوت سرخ (RUBY) و یاقوت کبود (SAPPHIRE) سنگ های گران بهایی هستند که از کوراندوم ساخته می شوند. علت وجود رنگ های متنوع در این سنگ ها وجود ناخالصی ها است. رسانایی گرمایی آلومینا در بین سرامیک ها بسیار بالا است. به دلیل بالا بودن نقطه ی ذوب آلومینا این ماده از مقاومت و ثبات حرارتی بالایی برخوردار است. از سختی بالای کوراندوم برای ساخت ابزارهای برش و نیز به عنوان یک ماده ساینده استفاده می شود. از نظر سختی، پس از الماس، آلومینا در رتبه دوم قرار دارد. آلومینا استحکام دی الکتریک خوبی دارد و پرمصرف‌ترین ساینده محسوب میشود که معمولا برای آلیاژهای آهنی، موادی با قابلیت کشسانی بالا و چوب نیز کاربرد دارد. به جرأت می توان گفت که آلومینا پر مصرف ترین ساینده می باشد. همچنین از آلومینا به عنوان یک ماده خرد‌کننده در فرایندهای کاهش اندازه ذرات استفاده میشود. آلومینا و صنایع شیمیایی ارتباطی تنگاتنگ و همیشگی با یکدیگر دارند.
نام دیگر اکسید آلومینیوم یا آلومینا بوکسیت است. درمیان ویژگی های مختلف و پرکاربرد آلومینا میتوان به خواص مکانیکی آن مانند استحکام فشار و سختی بالا و همچنین دیرگدازی بالای آن اشاره کرد. آلومینا ماده اصلی در تولید آلومینیوم بشمار میرود. سختی بالای آلومینا باعث مقاومت آن در برابر سایش میشود. از این رو، از آن در ساخت پوششهای مقاوم به فرسایش لوله‌ها و مجراها، پمپ‌ها و شیرآلات و غلاف‌های هدایت‌کننده الیاف و سیم‌ها استفاده میشود. از ویژگی های خاص آلومینا میتوان به استحکام بالا در برابر فشار، سختی بالا، مقاومت بالا در برابر سایش، مقاومت بالا در برابر حملات شیمیایی حتی در دماهای بالا، رسانایی گرمایی بالا، مقاومت در برابر شوک حرارتی، دیرگدازی بالا، مقاومت دی الکتریک بالا، مقاومت الکتریکی بالا حتی در دماهای بیش از ۱۰ درجه و شفافیت در برابر فرکانس های اشعه مایکروویو اشاره کرد. خرید آلومینا یکی از دغدغه هایی ست که ذهن پژوهشگران و صاحبان صنایع را به خود مشغول نموده است. سایت فروش مواد شیمیایی ۳۰o۲ توانسته است با کیفیت ترین نمونه های آلومینا را در سایت خود گردآوری کند.
برخی از آلومیناها همچنان در اثر ذوب بوکسیت در کوره الکتریکی تولید می شوند، فرآیندی که برای صنایع ساینده در اوایل قرن ۲۰ طراحی شده است، اما بیشتر آنها از طریق فرآیند بایر که برای صنعت آلومینیوم در سال ۱۸۸۸ تولید شده است، از بوکسیت استخراج می شوند. بوکسیت در فرآیند بایر خرد، با محلول هیدروکسید سدیم ترکیب و به ذرات ریز کریستال تبدیل میشود تا هیدروکسید آلومینیوم رسوب کند. هیدروکسید به منظور دفع آب و تولید آلومینا با اندازه ذرات مختلف، در کوره حرارت داده می شود.
سختی و مقاومت آلومینا را می توان با افزودن ذرات زیرکونیا یا رشته های سیلیکون کاربید بهبود بخشید، و آن را برای ابزارهای برش صنعتی مناسب کرد. همچنین، مواد مات را می توان با افزودن مقدار کمی منیزیم شفاف کرد. آلومینای شفاف به عنوان محفظه گاز در لامپ های بخار سدیم موجود در خیابان ها استفاده می شود. آلومینا به عنوان کاتالیزور نیز بسیار عالی عما=ل می کند.
