سدیم کربنات نام شیمیایی خاکستر سودا و سودای شستشو است. منبع اصلی کربنات سدیم سنگ معدن ترون است. کربنات سدیم به طور طبیعی در مناطق خشک، به شکل رسوبات در مکان های حاوی تبخیر آب دریاچه و به صورت بسترهای وسیع حاوی مواد معدنی سدیم کربنات و آب های غنی از سدیم یافت می شود. کربنات سدیم یکی از اساسی ترین مواد شیمیایی صنعتی است. کربنات سدیم به وفور در نقاط مختلف جهان مانند ایالات متحده، چین، اوگاندا، کنیا، مکزیک، پرو، هند، مصر، آفریقای جنوبی و ترکیه در دسترس است. هر دو به عنوان تخت های گسترده ای از مواد معدنی سدیم و همچنین آبهای غنی از سدیم (نمک) یافت می شود. کربنات سدیم دارای ویژگیهایی از جمله رنگ سفید، غیرهیدرات و به شکل پودر است. کربنات سدیم قلیایی و در محلولهای غلیظ دارای PH بالا است. به علاوه، سدیم کربنات در معرض حرارت وزن خود را از دست می دهد، گرچه کربنات سدیم به راحتی در آب حل می شود و در دمای نسبتا کم ۳۵.۴ درجه سانتیگراد به حداکثر میزان انحلال می رسد.
کربنات سدیم را می توان با استفاده از سنگ آهک، نمک و آمونیاک مصنوعی طی فرایندی به نام سولوی تولید کرد که این فرایند در مقایسه با استخراج طبیعی سدیم کربنات هزینه های بیشتری در بردارد. برای تولید کربنات سدیم باید مراحل پالایش سنگ ترون انجام شود. ابتدا سنگ خام استخراج شده از معدن خرد، غربالگری و گرم می شود. در این فرآیند، برای تولید کربنات سدیم محلول در آب سنگ ترون تجزیه می شود و مواد غیر قابل انحلال به وسیله رسوب گذاری و تصفیه جدا می شوند. سپس، محلول مورد نظر کریستالیه و آب آن تبخیر شده و کریستال های مونوهیدرات کربنات سدیم تشکیل میشود. در انتها، این کریستال ها به منظور خشک شدن و تبدیل به کربنات سدیم به کوره های دوار انتقال داده می شوند. کربنات سدیم نیز برای تمیز کردن هوا و نرم کردن آب استفاده می شود. با توجه به نگرانی هایی در مورد محیط زیست، تقاضا برای تولید کربنات سدیم مورد استفاده برای حذف دی اکسید گوگرد و اسید هیدروکلریک از گازها افزایش می یابد.
کربنات سدیم از زمان های قدیم مورد استفاده قرار گرفته است. کاربردهای اصلی کربنات سدیم در تولید شیشه و مواد شیمیایی، همچنین در مراحل ساخت خمیر کاغذ، ساخت صابون و مواد شوینده، در پالایش آلومینیوم، نرم کردن آب و غیره استفاده می شود. سدیم کربنات میتواند به حذف الکل و انواع لکه ها مانند چربی و قهوه از لباس کمک شایانی کند. از کربنات سدیم نیز می توان برای افزایش قلیایی در استخرها به منظور تعادل pH آب، رنگرزی و فرایند ظهور عکس نیز استفاده کرد.
تولید کنندگان مواد شیمیایی از کربنات سدیم به عنوان حد واسط برای تولید محصولاتی مانند نوشیدنیهای بدون گاز شیرین کننده، برای کاهش مشکلات فیزیکی و بهبود مواد غذایی و لوازم آرایشی استفاده میکنند. مواد شوینده خانگی و محصولات کاغذی چند نمونه معمول از محصولاتی است که در ساخت آنها از کربنات سدیم بهره برده شده است. تولید محصولات قلیایی، نمک های سدیم، سیلیکات سدیم، بی کربنات ها، بیکرومات ها، سلولز و ابریشم مصنوعی، آهن و فولاد، آلومینیوم، ترکیبات تمیزکننده، منسوجات و رنگدانه، مواد مخدر و بسیاری از مواد دیگر از دیگر موارد مصرف سدیم کربنات هستند.
در آزمایشگاه، این نمک سدیم به عنوان یک الکترولیت مناسب در فرآیند الکترولیز عمل میکند. سدیم کربنات به کاهش میزان آب در خاک رس و سهولت تشکیل آجر در قالب کمک می کند. در صنعت رنگرزی، کربنات سدیم را برای بهبود پیوند شیمیایی بین رنگ و فیبر استفاده می کنند. از کربنات سدیم همچنین به عنوان عامل تمیزکننده برای پرداخت نقره و شیشه و نیز در تاکسیدرمی به منظور جدا کردن گوشت از استخوان حیوانات شکار شده و به علاوه به عنوان یک باز قوی برای خنثی کردن اثرات اسیدی مورد استفاده قرار می گیرد.
به طور کلی، کربنات سدیم می تواند باعث تحریک چشم، دستگاه تنفسی و پوست شود. در صورت استفاده نادرست از کربنات سدیم یا در صورت قرار گرفتن اتفاقی در معرض کربنات سدیم می تواند خطراتی برای سلامتی دربر داشته باشد. استنشاق کربنات سدیم می تواند منجر به عوارض جانبی مانند التهاب دستگاه تنفسی، سرفه، تنگی نفس و ادم ریوی شود. تماس کربنات سدیم با چشم نیز می تواند آسیب دائمی قرنیه و سوختگی های احتمالی ایجاد کند. از بلع و یا استنشاق گرد سدیم کربنات جلوگیری کنید. با توجه به این خطرات بالقوه، باید کربنات سدیم با دقت نگهداری و استفاده شود.
کربنات سدیم یک ماده سبک، متراکم شکننده و بلوری است که معمولا در کیسه های پلاستیکی یا پلی اتیلن و یا حتی کیسه های کاغذی بسته بندی میشود. کربنات سدیم معمولا برای مدت زمان کوتاهی در انبارها و یه شکل فله ای قابل نگهداری است. کربنات سدیم را در ظروف درب بسته و در یک محل سرد با تهویه مناسب، دور از رطوبت و در دمای کمتر از ۲۴ درجه سانتیگراد نگهداری کنید. برای محافظت از سلامتی هنگام تماس با کربنات سدیم از عینک، دستکش، لباس و ماسک محافظ استفاده کنید. در صورت تماس با کربنات سدیم به پزشک مراجعه کنید و این کمکهای اولیه را به کار گیرید:
در صورت استنشاق کربنات سدیم بلافاصله هوای تازه تنفس کنید، در صورت عدم تنفس فرد در تماس به تنفس مصنوعی بپردازید. در صورت تماس سدیم کربنات با چشم و در صورت وجود لنز در چشم فرد در تماس بلافاصله آنها را خارج کرده و چشم را با مقدار زیادی آب به مدت حداقل ۱۵ دقیقه بشویید. در صورت تماس پوست با کربنات سدیم، پوست را با آب فراوان شستشو دهید و پوست را با نرم کننده بپوشانید. لباس های آلوده به کربنات سدیم را از تن فرد در تماس خارج کنید. در صورت بلع کربنات سدیم، هرگز فرد را تحریک به استفراغ کردن نکنید؛ لباسهای تنگ او را آزاد کنید، هرگز چیزی برای خوردن به فرد غیرهوشیار ندهید.
سایت فروش مواد شیمیایی ۳۰o۲، با فروش مواد شیمیایی صنعتی و آزمایشگاهی مانند کربنات سدیم گام بلندی در فروش مواد شیمیایی به صورت اینترنتی برداشته است. نکته حائز اهمیت اینکه فروش مواد شیمیایی به صورت اینترنتی تسهیل در امر فروش را فراهم کرده است و موجب جذب مشتریان بالقوه مواد شیمیایی می شود.
