سدیم پترولیوم سولفونات (Sodium Petroleum Sulfonate) | فرمول مولکولی R–SO₃Na یک ترکیب آنیونی با پایه نفتی است که از سولفوناسیون هیدروکربنهای سنگین مشتق از نفت خام بهدست میآید. در این ترکیب، R نشاندهنده یک زنجیره آلیفاتیک بلند (معمولاً ۱۵ تا ۴۰ اتم کربن) است که منشأ آن معمولاً نفت سفید، روغن پارافینی یا دیگر برشهای نفتی سنگین است. این ماده بهصورت نمک سدیمی اسید سولفونیک عمل میکند و در حالت خالص معمولاً بهصورت جامد مومیشکل یا خمیر قهوهای تیره با بویی مشخص از مشتقات نفتی دیده میشود، اما در اغلب موارد بهصورت محلول در حاملهایی مانند مینرال اویل یا هیدروکربنهای سبک عرضه میشود.
از نظر حلالیت، سدیم پترولیوم سولفونات در حلالهای آلی غیرقطبی و کمقطبی مانند نفت سفید، تولوئن، زایلن و روغن معدنی محلول است ولی در آب بهطور کامل حل نمیشود؛ هرچند ممکن است در برخی فرمولها با استفاده از کوسورفکتانت یا حلالهای خاص، پایداری در سیستمهای آب-روغن ایجاد شود. این ویژگی، آن را به یک ماده مرزی بین سورفکتانتهای محلول در آب و روغن تبدیل کرده است که رفتار آن در فرمولاسیونها به شدت به ساختار زنجیره R، درصد ماده فعال و نوع حامل وابسته است.
تاریخچه پیدایش این ماده به اوایل قرن بیستم بازمیگردد، زمانی که مهندسان صنایع نفت و روانکار بهدنبال ترکیباتی برای پایدارسازی امولسیونها و مهار زنگزدگی در سیستمهای فلزی بودند. نخستین نسل از پترولیوم سولفوناتها در دهه ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ بهعنوان مواد افزودنی روغنهای موتوری معرفی شدند و با پیشرفت فناوری پالایش نفت، فرایند سولفوناسیون آلکیلاتهای نفتی بهینه شد. در طول دهههای بعد، این ماده نهتنها در صنعت روانکار بلکه در حوزههای متنوع دیگری نیز توسعه یافت و به شکلهای مختلف و با خلوصهای متفاوت وارد بازار شد.
امروزه کشورهای متعددی در زمینه تولید سدیم پترولیوم سولفونات فعال هستند، اما تولید صنعتی آن عمدتاً در کشورهای دارای پالایشگاههای پیشرفته و صنایع پاییندستی نفت متمرکز است. از جمله کشورهای پیشرو در تولید این ماده میتوان به چین، ایالات متحده آمریکا، هند، آلمان و روسیه اشاره کرد.
براساس سیستم NFPA، لوزی خطر سدیم پترولیوم سولفونات بهصورت زیر است: سلامت (۱)، اشتعالپذیری (۱)، واکنشپذیری (۰) که نشاندهنده خطر کم تا متوسط در شرایط عادی است. این ماده در تماس با پوست و چشم میتواند باعث تحریک خفیف تا متوسط شود و در صورت بلع یا استنشاق بخارات ناشی از حرارت، ممکن است علائم گوارشی یا تنفسی ایجاد کند. از نظر زیستمحیطی، برای آبزیان مضر است و نباید مستقیماً وارد آبهای سطحی یا فاضلاب شود. در صورت تماس با پوست، محل را با آب و صابون بشویید؛ در صورت تماس با چشم، باید بلافاصله با آب فراوان شستشو داده شود و در صورت بلع، بدون تحریک به استفراغ به پزشک مراجعه گردد.
سدیم پترولیوم سولفونات به دلیل ساختار آمفیفیلیک (دارای بخش قطبی سولفونات و بخش غیرفطبی آلکیل نفتی)، یکی از سورفکتانتهای صنعتی کلیدی در بسیاری از فرمولاسیونهای روغنی و نیمهآبی است. این ترکیب بهصورت گسترده در سیستمهای غیرقطبی یا دو فازی (آب-روغن) مورد استفاده قرار میگیرد و نقشهای عملکردی متعددی را ایفا میکند که در ادامه بهطور دقیق به آنها پرداخته میشود.
یکی از مهمترین کاربردهای سدیم پترولیوم سولفونات در صنعت روغنهای روانکار (Lubricants) است. در این بخش، این ماده بهعنوان دترجنت و دیسپرسانت عمل میکند. نقش دترجنتی آن در زدودن و معلق نگهداشتن رسوبات حاصل از احتراق یا اکسیداسیون داخل موتور است، در حالی که خاصیت دیسپرسانتی آن مانع از تجمع ذرات معلق در روغن و تشکیل لجن یا رسوب میشود. بهعلاوه، این ماده معمولاً با بازهای قوی مانند کلسیم یا منیزیم ترکیب میشود تا بهصورت سولفونات فلزی درآید که بهعنوان مواد ضدزنگ و خنثیکننده اسیدها در روغنهای پایه استفاده میشوند. گریدهای خاصی از آن نیز در فرمولاسیونهای گریسهای صنعتی و روغنهای کمپرسور کاربرد دارند.
در حوزه ضدزنگ (Rust Inhibition)، سدیم پترولیوم سولفونات بهعنوان یک عامل محافظ فلزات در تماس با رطوبت یا محیطهای خورنده عمل میکند. این ماده در پوششهای موقتی ضدزنگ (مانند روغنهای نگهدارنده قطعات فلزی) اضافه میشود تا از اکسید شدن سطوح فلزی در طول حملونقل یا انبارداری جلوگیری کند. این خاصیت عمدتاً به دلیل توانایی آن در ایجاد یک لایه آبگریز روی سطح فلز و دفع رطوبت است.
در صنایع فلزکاری (Metalworking)، این ماده نقش امولسیفایر روغن در آب را در سیالات برشکاری ایفا میکند. بهدلیل پایداری بالا در برابر یونهای سخت موجود در آب، توانایی خوبی در تثبیت امولسیونهای نیمهپایدار (semi-synthetic fluids) دارد و به کاهش اصطکاک، خنکسازی، و جلوگیری از خوردگی ابزار کمک میکند.
همچنین در صنایع کشاورزی بهعنوان دیسپرسکننده و امولسیفایر در فرمول سموم و آفتکشها استفاده میشود. این ماده به پخش مناسب ترکیبات فعال در فرمولاسیون کمک میکند، بهویژه زمانی که سم یا کود بهصورت محلول یا سوسپانسیون در آب رقیق میشود. توانایی آن در کاهش کشش سطحی و پخش بهتر روی برگ گیاه، باعث افزایش اثربخشی آفتکشها میشود.
در صنایع رنگ، رزین و جوهرهای چاپی، این ماده بهعنوان عامل دیسپرسکننده پیگمنت، به پایداری رنگ و جلوگیری از تجمع ذرات کمک میکند، بهخصوص در سیستمهای حلالی یا روغنی.
در حوزه ضدکف (Antifoam)، گرچه بهصورت مستقیم ماده ضدکف نیست، اما بهعنوان کوسورفکتانت در بعضی ضدکفهای سیلیکونی یا روغنی به کار میرود تا به بهبود پایداری فرمول و توزیع یکنواخت اجزای ضدکف کمک کند.
سدیم پترولیوم سولفونات معمولاً بهصورت مایع چسبناک یا محلول در حاملهای روغنی عرضه میشود و از نظر ایمنی در دسته مواد با خطر کم تا متوسط قرار میگیرد. این ماده قابل اشتعال نیست اما در دمای بالا ممکن است بخارات تحریککننده آزاد کند. تماس مداوم با پوست یا چشم میتواند باعث تحریک شود و در صورت استنشاق بخارات حاصل از گرم شدن بیش از حد، علائم تنفسی خفیفی ایجاد میکند. برای ذخیرهسازی، باید در ظروف دربسته، دور از تابش مستقیم نور خورشید و در دمای متعادل محیط نگهداری شود. انتقال آن نیز باید با استفاده از ظروف مقاوم به مواد نفتی و ترجیحاً در محیطهای دارای تهویه مناسب انجام گیرد. استفاده از دستکش و عینک ایمنی هنگام کار با این ماده توصیه میشود.
فروشگاه اینترنتی ۳۰O۲ فعال در زمینه فروش انواع مواد شیمیایی آزمایشگاهی و صنعتی از بهترین برندهای موجود در بازار با بالاترین کیفیت و مناسب ترین قیمت میباشد. شما کاربران گرامی میتوانید با مراجعه به سایت ۳۰O۲ اطلاعات مفید و مختصری در مورد محصول مورد نظر خود بدست آورید، سپس محصول مورد نظر خود را سفارش داده تا در کمترین زمان ممکن محصول مورد نظر را دریافت نمایید. فروشگاه ۳۰O۲ ارائه دهنده بهترین خدمات به شما مشتریان گرامی میباشد. برای استعلام قیمت با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
شرکت صنایع شیمیایی نوین آریا، فعالیت رسمی خود را از سال ۱۳۸۶ با تهیه، توزیع و فروش انواع مواد شمیایی در اصفهان آغاز نمود. در ابتدا فروش مواد شیمیایی آزمایشگاهی در اصفهان تحت برندهای مطرح بازار از جمله مرک، سیگما آلدریچ، آلفا ایسر و دایجونگ انجام می گرفت و سپس تهیه و فروش مواد شیمیایی صنعتی در اصفهان با بالاترین کیفیت و نازلترین قیمت به صنایع گوناگون ارایه شد. پس از نیم دهه فعالیت، این شرکت با گسترش فعالیت خود و توزیع انواع مواد شمیایی صنعتی و آزمایشگاهی به سراسر کشور روند رو به رشد خود را ادامه داد. سپس در راستای تسهیل دسترسی و صرفه جویی در وقت کاربران گرامی و در قالب وبسایت فروش مواد شیمیایی ۳۰o۲ اقدام به فروش مواد شیمیایی در اصفهان و سراسر ایران کرده است. با توجه به اینکه سایت فروش مواد شیمیایی ۳۰o۲ در حال به روز رسانی است، در صورت عدم یافتن محصول مورد نظر خود با ما تماس بگیرید.